segunda-feira, 30 de março de 2009

QUIEN YÊ JEOBÁ (יהוה)?

Abrindo camino atrabeç de la selba ne l Camboja, Henri Mouhot, splorador francés de l seclo 19, chegou a un templo circado por un ancho galaton. L templo era l Angkor Wat, l maior monumento relegioso de l planeta. Mouhot lhougo biu q'aqueilha strutura cubiêrta de musgo era oubra de manos houmanas. "Custruído por algun Michelangelo de l'anteguidade", screbiu el, "yê mais grandioso que qualquier cousa que mos fui deixada pula Grécia ó por Roma". Mouhot nun tenie dúbeda de q'aqueilha strutura cumplexa, anque tubisse quedado abandonada por seclos, habie sido porjetada por alguien.

Templo Angkor Wat, Camboja Galaton adonde s'ancuntra l Angkor Wat

Curjidosamente, un lhibro de sabedorie scrito seclos atrás usou un raçocínio aparecido, al çclarar: "Cada casa, naturalmente, yê custruída por alguien, mas quien custruiu to las cousas yê Dius." (Heibreus 3:4) Mas alguns talbeç dígan: 'Las oubras de la naturaleza son çfrentes de las oubras de l home.' Inda assi, nien to ls cientistas cuncórdan cun aquessa oubjeçon.

Apuis d'admitir que "ls sistemas bioquímicos nun son oubjetos nó-animados", Michael Behe, porsor-adjunto de Bioquímica de l'Ounibersidade de Lehigh, Pensilbánia, Stados Ounidos de l'América, pregunta: "Será q'alguien puôde porjetar sistemas bioquímicos bibos?" El cuntina amostrando que ls cientistas hoije stan porjetando mudanças básicas an ourganismos bibos atrabeç de métodos cumo la angenharie genética. Assi, tanto las cousas animadas cumo las nó-animadas puôden ser 'custruídas'! Eisaminando l mundo microscópico de las células bibas, Behe ousserbou sistemas ancriblemente cumplexos cumpuôstos d'eilemiêntos anterdependiêntes. A que cuncluson chegou el? "L resultado d'aquesses sfuôrços cumulatibos d'ambestigar la célula — d'ambestigar la bida a nible molecular — yê un alto, claro i penetrante brado de 'porjeto'!"
Portanto, quien yê l Porjetista por trás de todos aquesses sistemas cumplexos?

DNA

QUIEN YÊ L PORJETISTA?

La repuôsta s'ancuntra naquel lhibro antigo de sabedorie citado: la Bíblia. An sues palabras einiciales, la Bíblia respunde cun notable simplicidade i clareza a la pregunta subre quien porjetou to las cousas: "Ne l percípio Dius criou ls ciêlos i la tiêrra." - Génesis 1:1.

Pa se çtinguir d'outros a quien cháman de Dius, assi i to, l Criador eidentifica a si mesmo c'un nome sclusibo: "Assi dixe l berdadeiro Dius, Jeobá, l Criador de ls ciêlos . . . Aquel que stirou la tiêrra i sou produto, Aquel que dá respiraçon al p(u)obo subr'eilha." (Eisaías 42:5, 8) Jeobá yê l nome de l Dius que porjetou l Ouniberso i criou ls homes i las mulhiêres an la Tiêrra. Mas quien yê Jeobá? Que tipo de Dius yê el? I porquei bós deberíedes scuitá-lo?

L SEGNIFICADO DE L NOME

Antes de mais nada, l que quier dezir Jeobá, l nome de l Criador? L nome debino yê scrito cun quatro lhetras heibraicas (יהוה, YHWH) i ocorre quaije 7.000 bezes an la parte heibraica de la Bíblia. Aquesse nome yê cunsiderado ser la forma causatiba de l berbo heibraico ha·wáh ("benir a ser; tornar-se") i por esso quier dezir "El Causa que Benga a Ser". An outras palabras, Jeobá sabiamente torna-se l que quier que seia neçairo pa rializar ls sous porpósitos. A fin de cumprir las sues purmessas, el torna-se l Criador, l Juiç, l Salbador, l Sustentador de la bida, i assi por delantre. Ademais, l berbo heibraico assume la forma gramatical que denota ũa açon an porcesso de cumprimiênto. Aquesso andica que Jeobá inda torna-se l cumpridor de las sues purmessas. El yê, de fato, un Dius bibo!

LAS PERCIPALES QUALIDADES DE JEOBÁ

La Bíblia amostra q'aquesse Criador i cumpridor de las sues purmessas yê alguien mui catibante. L própio Jeobá rebelou sues qualidades çtintibas al dezir: "Jeobá, Jeobá, Dius mezericordioso i clemente, debagaroso an irar-se i abundante an beneboléncia i an berdade, preserbando la beneboléncia pa cun miles, perdonando l eirro, i la transgresson, i l pecado." (Éisodo 34:6, 7) Jeobá yê repersentado cum'un Dius de beneboléncia. La palabra heibraica (o)usada eiqui puôde tamien ser traduzida "amor lhial". Al rializar sou porpósito eiterno, Jeobá lhialmente cuntina a amostrar amor a las sues criaturas. Nun apreciais bós tal amor?

P'alhá d'esso, Jeobá nun s'ira facelmente i stá pronto a perdonar ls nuôssos eirros. Sentimos-mos bien de star na cumpanhie d'alguien que nun yê crítico, mas yê perdonador. Porén aquesso nun quier dezir que Jeobá fecha ls uôlhos al eirro. El çclarou: "You, Jeobá, amo la justícia, oudiando l roubo junto cula anjustícia." (Eisaías 61:8) Cumo l Dius de la justícia, el nun tolerará pa siêmpre pecadores deliberados que cuntínan ne l malo porceder. Assi, puodemos tener certeza de que ne l sou debido tiêmpo, Jeobá corregirá l'anjustícia ne l mundo al nuôsso alredor.

Mantener l purfeito eiquilíbrio antre las qualidade d'amor i justícia requier sabedorie. Jeobá eiquilibra aquessas dues qualidades de modo marabilhoso al lhidar cun nós. (Romanos 11:33-36) Naturalmente, sue sabedorie puôde ser bista an to la parte. Las marabilhas de la naturaleza atéstan esso. — Salmo 104:24; Probérbios 3:19.

Mas tener sabedorie nun basta. Pa rializar de forma cumpleta l que el cuncebe, l Criador percisa tamien de pleno poder. La Bíblia amostra q'el yê tal Dius: "Lhebantai al alto ls buôssos uôlhos i bede. Quien criou aquestas cousas? Fui Aquel que faç salir l eisército d'eilhas anté mesmo por númaro . . . Debido a l'abundáncia d'einergie dinámica, . . . nun faltará nien sequiêra ũa d'eilhas." (Eisaías 40:26) De fato, Jeobá ten ũa "abundáncia d'einergie dinámica" a la çposiçon pa rializar sue buntade. Será q'aquessas qualidades nun bos atráien a Jeobá?

LS BENEFÍCIOS DE COINCER A JEOBÁ

Jeobá "nun . . . criou [la Tiêrra] simplesmente pa nada", mas la "formou mesmo pa ser habitada", por houmanos que ténen ũa relaçon segnificatiba cun el. (Eisaías 45:18; Génesis 1:28) El se preacupa cun sues criaturas terrestres. El dou a l'houmanidade un ampeço purfeito, nun lhar aparecido a un jardin, un paraíso. Ls houmanos, por sue beç, stan arruinando l planeta, l que zagrada muito a Jeobá. Mas, an harmonia cul segnificado de l sou nome, Jeobá cumprirá l sou porpósito ouriginal pa cul'houmanidade i la Tiêrra. (Salmo 115:16; Rebelaçon [Apocalipse] 11:18) El restaurará l Paraíso an la Tiêrra p'aqueilhes que stan deseiosos d'oubedecé-lo cumo sous filhos. — Probérbios 8:17; Mateus 5:5.

L redadeiro lhibro de la Bíblia andica la qualidade de bida que bós podereis tener naquel Paraíso: "[El] anxugará de ls sous uôlhos to la lhágrima, i nun haberá mais muôrte, nien haberá mais pranto, nien clamor, nien delor. Las cousas anteriores yá passórun." (Rebelaçon 21:3, 4) Aquesta yê la berdadeira bida que Jeobá quier que bós usufrúades. Que Pai benebolente yê el! Gustarie de daprender mais subre el i subre l que s'eisige pa bibir ne l Paraíso?



A menos q'haba outr'andicaçon, to las citaçones de la Bíblia son de la Traduçon de l Nuôbo Mundo de las Scrituras Sagradas.


Gustaríedes d'oubtener mais anformaçones? Screbei a las Teçtemunhas de Jeobá, usando l andereço ambaixo mais cumbeniente.

ARGENTINA: Casilla 83 (Suc 27B), C1427WAB Ciudad Autónoma de Buenos Aires
BENEZUELA: Apartado 20.364, Caracas, DC 1020A
BOLÍBIA: Casilla 6397, Santa Cruz
BRASIL: CP 92, Tatuí/SP, 18270-970
CHILE: Casilla 267, Puente Alto
CULÓMBIA: Apartado 85085, Bogotá
EQUADOR: Casilla 09-01-1334, Guayaquil
PARAGUAI: Casilla 482, 1209 Asunción
PERU: Apartado 18-1055, Lima 18
PERTUAL: Apartado 91, P-2766-955 Estoril
STADOS OUNIDOS DE L'AMÉRICA: 25 Columbia Heights, Brooklyn, NY 11201-2483
SURINAME: PO Box 2914, Paramaribo
URUGUAI: Casilla 17030, César Mayo Gutiérrez 2645 y Cno. Varzi, 12500 Montevideo


© 1998, 2001 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania e Associação Torre de Vigia de Bíblias e Tratados. To ls dreitos reserbados. Ansinos de l Reino®. (T-23-T)

11 comentários:

Tiégui disse...

Ye purpaganda ? Ho !

Daniel Sardinha disse...

Nó, amigo. Nun yê purpaganda. Yê solamente ũa postaige subre un assunto anteressante que yê tan falado hoije an die, l nome de Dius, culs sous debidos créditos.

Scalhabrés disse...

Biba Daniel, you yá tenie lido antes este tou testo. You tengo que admetir que nun sou muito de religiones. Mas esto nun ye porpaganda, ye anformaçon. I esso podie star na Biquipédia. I la Biquipédia percisa de amigos. se quejires dar ua upa i aparecer por alhá pa ajudar sós bien benido.

Yá hai ua artigo subre esso i percisa dua rebison:
Testemunhas de Jeobá

Eiqui stá mais un cachico d'anformaçon subre cumo se puode ajudar la Biquipédia.

Bien haias,
Cecílio
ps: yá agora ambiei-te yá quanta un e-mail pa l gmail, nun sei se l recebiste.
ps2: Daniel(you nun sou porsor mas nun liebes a mal) na nuoba adenda a la cumbençon de l Mirandés nun hai asentos ^ nien ~.

Daniel Sardinha disse...

Oulá, Scalhabrés. Oubrigado pul apoio! You gustarie de dar algua ajuda an la Biquipédia. Quand'you tubir mais tiempo, lherei las anformaçones subre cum'ajudar.

Anfelizmente you nun recebi l tou e-mail. Subre que falaba?

Tamien quiero agradecer-te pulas anformaçones ne ls PS1 i PS2. You screbo baseado nua cumbençon ourtográfica q'ancuntrei, mas temo que steia zatualizada. Sabes adonde puosso ancuntrar ua mais atualizada?

Un grande abraço,

Daniel Sardinha.

Scalhabrés disse...

You tamien nun sei bien adonde hai un PDF cun todo certico. Nien sei se eisiste. Mas eisiste esto:
eiqui.

Bei a ber. Ye esso que ye seguido por todos.


L miu mail era pa te preguntar subre la tue traduçon de l porgrama Skype.
Manda mail pa cristovaopires@gmail.com pa you saber l tou mail i yá falamos melhor se quejires.
Abraço,
Cecílio

Tiégui disse...

Buones dies Danhel !

hmmm... bon ya que das las direçones pra barios peises, nal miu punto de bista ye porpaganda. Mas nal que parece you nun penso cum los outros; sou algo atuntau cum diç tan Biter de Cicuiro.

Arre concho ! Que cumbençon teneis que nien s'acha pul'anterneta !!!

Inda bien que stou eiqui (si you !) pra bos la dar, i an pdf si senhor !
Nun acardito que tengo aquisso nal miu disco ! :)))

http://esycom.univ-mlv.fr/~talves/LLIENGUAS/ConvencaoMirandes.pdf

Naide bos ampide tamiên diredes a ber la pasta cumpreta :

http://esycom.univ-mlv.fr/~talves/LLIENGUAS/

I suobre todo pra Cécilio un studio suobre al Riodonores (mira bien paigina 27) :

http://esycom.univ-mlv.fr/~talves/LLIENGUAS/DIALECTO%20RIODONORES.pdf

Spero qu'isso bos bai a cumbencer a ti i als outros suobre al uso de al, dal, als, dals... (que baia home sodes duros a cumbencer !)

Ala ya marcho que stou roto !

Tiégui disse...

http://esycom.univ-mlv.fr/~talves/LLIENGUAS/ConvencaoMirandes.pdf

Tiégui disse...

http://esycom.univ-mlv.fr/~talves/LLIENGUAS/
ConvencaoMirandes.pdf

Scalhabrés disse...

Biba Tiégui.
Essa berson de la Cumbenson tamien la tengo you ne l disco i cuido que yá era por essa que Daniel se baseiaba pa screbir. Nun sei ye dun PDF yá rebisto adonde nun haba ls asentos ^ ne ls ditongos. Nien dun PDF adonde fala de l "lh", "l" mirandés. Era desso que you falaba quando dixe "todo certico".

Abraço,
Cecílio

Daniel Sardinha disse...

Cumo dezimos eiqui an Brasil, "esse blog tá bombando!".

Ora Tiégui, agradeço-te pulas lhigaçones que m'ambiaste. Mira, ye muito anteressante l dialeto riodonorés. Ye ua forma bien peculiar de la lhéngua mirandesa, deberas un dialeto.

Subre las formas dal, al, dals, als, nun sei de que tu mos quiere cumbencer, al menos a mi. Ye la tue forma de falar, assi que nun ye mala. :)

Ua beç más, oubrigado. ;)

Daniel Sardinha disse...

Ah! La cumbençon que you seguie ye eisatamente esta que m'ambiaste, Tiégui, la qual nun ye mais ousada ouficialmente. Stou a tentar adatar-me a la nuoba cumbençon, assi cumo a la nuoba ourtografia de la lhéngua pertuesa (mas nun aceito eiliminar l trema hehe).