terça-feira, 13 de dezembro de 2011

Un die, ũa pequeinha brecha aparciu nun casulho i un home quedou a ousserbar l sfuorço de la paxarina pa fazer l sou cuorpo passar pulhi i oubtener la lhiberdade.

Por un sfergante, eilha parou, aparentemente sien fuorças pa cuntinar.

Anton, l home decidiu ajudar i, c'ũa tejeira, cortou delicadamente l casulho.

La paxarina saliu facelemente. Mas sou cuorpo yera pequeinho i tenie las alas amassadas.

L home cuntinou a ousserbar la paxarina puis speraba qu'a qualquiera momiento sues alas s'abriríen i eilha ampeçarie a bolar!

L home, qu'an sue gentileza i buntade d'ajudar, nun antendiu que l casulho apertado i l sfuorço yéran neçairos pa la paixarina bencir essa çficuldade.
Yera l zafio de la naturaleza pa mantené-la biba. L sou cuorpo se fuortalecerie i eilha starie pronta i dreita pa bolar ũa beç que se lhibertasse de l casulho.

Algũas bezes, l sfuorço ye tudo l que necitamos an la bida. Se Dius mos premitisse passar la bida sien oustaclos, nun seríemos cumo somos hoije. La fuorça ben de las çficuldades; la sabedorie, de ls porblemas que tenemos que resolber; la prosperidade, de ls miolhos, i musclos pa trabalhar.
La coraige ben de l peligro pa bencir i, a las bezes, questionamos: ‹Nun recebi nada de l que roguei a Dius!› Mas, an la berdade, recebimos tudo que necitamos. I nun mos damos cuonta.

(Outor çcoincido)

segunda-feira, 5 de dezembro de 2011

LA PAÇ

La paç qu'hoije bibe ne l miu peito ye tan çfrente daqueilha qu'un die cuidei de tener. Quando somos jóbenes, menos sprientes, cuidamos que la paç ye siléncio, çcáncio, ũa bida sien porblemas, sien stresse.

Ne l antanto, l tiempo fai-mos antender que paç tamien ye mobimiento, ye trabalho, ye fé, spráncia, cunciéncia de la misson cumprida, certeza de que, al menos, tentamos fazer l melhor.

Paç ye l sonido de l riico que passa, de ls paixaricos que bénen a dezir buon die, de ls ninos que gáien nun die de sol. Tener paç ye suonhar çperto, permanecer quedo an meio ao çcunsuolo i l'agitaçon.

Tener paç ye nun tener bergonha de sunrir, de chorar, de rogar, d'agradecer. Tener paç ye tener fuorça pa cuntinar mesmo quando muitos dízen-te pa buoltar, mas algo mais fuorte, drento de ti, diç qu'ye neçairo cuntinar a caminar palantre.

Lhebar la paç ye muitas bezes lhebar alegrie, cunsuolo, mas outras tantas ye tamien debidir, çcutir, buscar nuobos modos de ber la bida, nuobas berdades, nuobos caminos.

Buscar la paç ye lhuitar siempre pul amor, mantener alma i coraçon lhebes, andependente daqueilho que l mundo apersenta al tou alredror.

Que la paç, la berdadeira paç, puoda fazer siempre morada an nuossos lhares, an nuossas bidas, an nuossos caminos.

quarta-feira, 9 de novembro de 2011

BEZINAS

Dues bezinas bibíen an son de guerra. Nun podíen s'ancuntrar qu'ampeçában a peleiar. Un cierto die, la tie Marie çcubriu l berdadeiro balor de l'amizade i resolbiu qu'iba a fazer las pazes cula tie Clotilde. Lhougo açpuis, quando s'ancuntrórun, mui houmildemente, dixo tie Marie:
- Mie querida Clotilde, yá stamos nesse cunflito fai anhos, sien nanhun motibo. Bamos a treminar cun esso i fazer las pazes.
Tie Clotilde stranhou l'atitude de la bielha ribal i dixo qu'iba a pensar. I maquinou:
- Essa Marie stá-m'ambudar pul paleio. Debe star-m'a purparar algo malo. Bou-le a ambiar ũa perpinha i ber la sue reaçon.
Purparon anton la tie Clotilde un colheiro c'ũa guapa fuolha a amouchar, mas drento del staba cheno de stierco de baca.
- Adoraba ber la cara de la Marie quando recebir essa «marabilhosa» perpinha -, pensou eilha.
I ourdenou que la criada lhebasse la perpinha an la casa de la ribal, c'un belhete a dezir: «La tue perpuosta de paç stá aceita».
Alguns dies açpuis d'esso, la tie Clotilde abre la puorta de la casa i bei un guapo colheiro tamien c'ũa fuolha a amouchar. Eilha pensou:
- Ye la bingáncia daqueilha anojosa! L quei será qu'eilha fizo?
La tie Clotilde tubo ũa surpresa quando abriu l colheiro i biu qu'el staba cheno de las mais guapas flores que poderíen eisistir. I lhiu un guapo belhete:
«Estas flores you oufreço-te an porba de la mie amizade. Eilhas fúrun cultibadas cul stierco qu'ambieste-me, i que fui un eicelente adubo pa l miu jardin.»

LHIÇON: «Solo podemos dar aqueilho que tenemos.»

terça-feira, 1 de novembro de 2011

Cuncurso "Take a View" de fotografies de paisaiges de l Reino Ounido

Ne l Reino Ounido, hai un cuncurso de fotografies de las paisaiges i puntos turísticos de l Reino. Astanho, las fotos yá fúrun scuolhidas i publicadas.

Queda ende ũa eideia pa ls mirandeses: un cuncurso culas melhores fotografies de l praino mirandés. Serie ũa forma de dibulgar la region, las paisaiges, l modo de bida, la cultura i, claro, la lhéngua mirandesa ne l paíç i an l'Ouropa, i quiçás ne l mundo!

Bei adelantre las fotos:

Termienta d'ambierno an la Baía de Rocquaine, Guernsey

 Baía Oeste, Dorset, Inglaterra

Campo de lhabanda, cundado de Hertfordshire, Anglaterra

Casa a l'ourielha de l riu Tay, Scócia

Castielho de Bamburgh, Northumberland

Rocos an Cumbria, Anglaterra

Donhead St. Andrew, Wiltshire, Anglaterra

FOTO BINCEDORA: Campo cungelado cun arbles, Scócia

MENSON HONROSA: Floresta an Co Antrim, Eirlanda de l Norte

Hastings, condado de East Sussex, Anglaterra

Lhago Knapps, Bridge of Weir, Scócia

Llyn Padarn, Snowdonia, Paíç de Goules

Puonte Humber, East Yorkshire, Anglaterra

Puonte subre l riu Braan, Perthshire, Scócia

Tarn Hows, Cumbria, Anglaterra

segunda-feira, 24 de outubro de 2011

:: LHEGION OURBANA - Tiempo Perdido


To ls dies quando çperto
Nun tengo mais
L tiempo que passou,
Mas tengo muito tiempo.
Tenemos to l tiempo de l mundo.

To ls dies
Antes de drumir
Lhembro i squeço
Cumo fui l die.
Siempre abante!
Nun tenemos tiempo a perder.

Nuosso sudor sagrado
Ye bien mais guapo
Qu'esse sangre agre
I tan sério
I selbaige, selbaige,
Selbaige!

Bei l sol
Dessa manhana tan cinza.
La tempestada que chega
Ten l quelor de ls tous uolhos
Castanhos.

Anton, abraça-me fuorte
I diç mais ũa beç
Que yá stamos
Çtantes de tudo.
Tenemos nuosso própio tiempo,
Tenemos nuosso própio tiempo,
Tenemos nuosso própio tiempo.

Nun tengo medo de l scuro,
Mas deixa las lhuzes
Acendidas agora.

L que fui scundido
Ye l que se scundiu,
I l que fui pormetido,
Naide pormetiu,
Nien fui tiempo perdido.
Somos tan jóbenes,
Tan jóbenes, tan jóbenes!

:: Tecnologie i lhenguística alíen-se pa reabibar l mirandés

L mirandés ye la segunda lhéngua oufecial an Pertual
PORJETO PUODE MELHORAR ANSINO I DIBULGAÇON DE LA LHÉNGUA FUORA DE LA SUE ÁRIA D'ANFLUÉNCIA

La Microsoft, l Anstituto de Lhenguística Teórica i Cumputacional i l'Associaçon de Lhéngua Mirandesa ténen an fase de zambolbimiento un porjeto tecnológico «einobador» pa perserbar l ansino i dibulgaçon de la lhéngua mirandesa.

L'einiciatiba junta peritos specialistas an software i lhenguística i bai a premitir a quien screbe an mirandés oubir ũa boç sintética naqueilha lhéngua ó, a quien fala, ber la scrita recoincida an testo pa la mesma.

Este trabalho ye cunsidrado cumo «fundamental» pa l'ambestigaçon, ansino i coincimiento de la segunda lhéngua oufecial an Pertual, a outelizar cumo ferramientas las mais recientes tecnologies d'anformaçon i quemunicaçon.

An çclaraçones a l'Agéncia Lusa, l diretor d'ambestigaçon de la Microsoft Pertual, Miguel Sales Dias, dixo que l porjeto passa pula criaçon d'un sistema de fala que reconheça l lhéxico fonético de la lhéngua mirandesa. «Nós zambolbemos tecnologies de base que seran outelizadas por quien cria aplicaçones didáticas, pa çponibelizá-las açpuis a quien ministra l ansino de l mirandés, quiera an la fuorma falada, quiera an la fuorma scrita», specificou.

Ls ambestigadores ambolbidos ne l porjeto acradítan qu'esta tecnologie poderá ser outelizada pa «melhorar» ls modelos d'ansino i dibulgaçon de l mirandés fuora de la sue ária d'anfluéncia (Miranda de l Douro, Bumioso i Mogadouro).

Quando estas aplicaçones stubíren çponibles, ls falantes i studiosos de l mirandés ban a poder berificar ls resultados redadeiros, yá que, nesta altura, «ls cuntenidos apenas çtínan-s'a ambestigadores an l'ária de l mirandés».

Ls purmeiros demunstradores poderan star çponibles pa la quemunidade científica pori meio anho. A médio prázio, ls 500 alunos que stúdan esta lhéngua ne l agrupamiento de scuolas de l cunceilho de Miranda de l Douro poderan aplicar estas nuobas ferramientas ne ls sous cumputadores pessonales, çque téngan l Windows cumo sistema ouperatibo.

«Ls falantes de l mirandés pássan a ousufruir d'abanços tecnológicos an las sues ferramientas d'ansino. Estes recursos son eisistentes ne l seno de la lhéngua mirandesa. Ye un porjeto qu'ancuontra-s'an fase d'eilaboraçon pula purmeira beç an ancha scala, cun culidade porfissional», cuncluiu Carlos Sales Dias.

Fuonte: http://www.cienciahoje.pt/index.php?oid=47212&op=all

Cumo serie l Windows an mirandés?

Bei cumo poderie ser l Windows an mirandés... Será un suonho?

segunda-feira, 15 de agosto de 2011

::: LS NOMES BÍBLICOS

Ũa de las mies grandes dúbedas an la lhéngua mirandesa son ls nomes bíblicos, nomes de pessonaiges i de ls lhibros. Pongo eiqui ls nomes cum'you eimagino que son, i pido que den-m'ũa upa se stubíren mal screbidos.


BIELHO TEÇTAMIENTO
Génesis
Éisodo
Lhebítico
Númaros
Doutoronómio
Josué
Juízes
Rute
1 i 2 Samuel
1 i 2 Reis
1 i 2 Crónicas
Esdras
Neemies
Ster
Jó/Jobe
Salmos
Probérbios
Eiclesiastes
Cánticos/Cançones de Salomon
Eisaíes
Jeremies
Lhamentaçones
Eizequiel
Daniel
Ouseias
Joel
Amós
Oubadies
Jonas
Miqueias
Naun
Habacuque
Sofonies
Ageu
Zacaries
Malaquies


NUOBO TEÇTAMIENTO
Matius
Marcos
Lhucas
Juan/Juon
Atos
Romanos
1 i 2 Coríntios
Gálatas
Eifésios
Felipenses/Filipenses
Colossenses/Quelossenses
1 i 2 Tessalonicenses
1 i 2 Timótiu
Tito
Filemon/Filémon
1 i 2 Pedro
1, 2 i 3 Juan/Juon
Heibreus
Tiago
Judas
Rebelaçon (Apocalipse)


NOMES BÍBLICOS
Paulo/Poulo
Marie
José/Jesé


Se benir-m'a la cabeça mais nomes, pongo-los ne ls cumentairos. Spero que puóssan-m'ajudar!

quarta-feira, 18 de maio de 2011

ASNO

Ne l curso de Medecina, l porsor dirige-s’al aluno i pregunta:
- Quantos rines nós tenemos?
- Quatro! – responde l aluno.
- Quatro? – replica l porsor, cun arrogáncia, daqueilhes que sénten prazer an tripudiar subre ls erros de ls alunos. – Traiei un feixe de capin, puis tenemos un asno an la sala – ourdena l porsor a sou ajudante.
- I pa mi un cafezico! – Replicou l aluno al ajudante de l mestre.
L porsor eirou-se i spulsou l aluno de la sala. L aluno yera l brasileiro Aparício Torelly Aporelly (1895-1971), l ‘Baron d’Eitararé’. Al salir de la sala, l aluno inda tubo l’oudácia de corregir l furioso mestre:
- Tu pregunteste-me quantos rines ‘NÓS tenemos’. ‘NÓS’ tenemos quatro: dous mius i dous tous. ‘NÓS’ ye ũa spresson ousada pa l plural. Que tengas un buon apetite i delicie-te cul capin.

La bida eisige muito mais cumprenson que coincimiento.
A las bezes, las pessonas, por tenéren un pouco mais de coincimiento ó acraditáren que l ténen, áchan-se ne l dreito de subestimar ls outros. I haba capin!

quinta-feira, 24 de março de 2011

STREILHA - Gilberto Gil

Hai d'aparecer
Ũa streilha ne l cielo
Cada beç que tu sorrires
Hai d'apagar
Ũa streilha ne l cielo
Cada beç que tu chorares

L cuntrairo tamien
Bien que puode acuntecer
Dũa streilha brilhar
Quando la lhágrima caer
Ó anton
Dũa streilha cadente se jogar
Solo para ber
La flor de l tou sorriso se abrir

Hun!
Dius fazerá
Absurdos
Cuntanto que la bida
Seia assi
Si
Un altar
Adonde nós celebremos
Todo l que El cunsentir